Standardy Ochrony Małoletnich

Linia Zdrowia – Gabinet pomocy

psychologicznej i terapeutycznej

www.linia-zdrowia.pl

gabinet@linia-zdrowia.pl

tel. 503 527 656

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

Podstawa prawna:
 Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606) – art. 7 pkt 6.
 Ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na
tle seksualnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.) – art. 22c, art. 22b

Standard 1.

Gabinet Linia Zdrowia ustanowił i wprowadził w życie politykę ochrony dzieci i młodzieży przed krzywdzeniem i zapewnienia im bezpieczeństwa (zwaną dalej: „polityką ochrony dzieci”).

1. Linia Zdrowia ustanowiła politykę ochrony dzieci, w której zostały zapisane zasady mające zapewnić dzieciom ochronę przed krzywdzeniem.

2. Polityka ochrony dzieci obowiązuje wszystkich pracowników gabinetu Linia Zdrowia.

3. Polityka ochrony dzieci obejmuje następujące zagadnienia:

 zasady zapewniające bezpieczne relacje między dziećmi a pracownikami placówki, w szczególności zachowania niedozwolone wobec dzieci i młodzieży;

 procedury interwencji, które określają, jakie działania należy podjąć, jeśli pojawią się sygnały wskazujące na krzywdzenie dziecka lub na zagrożenie jego bezpieczeństwa ze strony osób obcych, członków rodziny lub pracowników;

 procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadamiania sądu opiekuńczego;

4. Właściciel gabinetu wyznaczył osoby odpowiedzialne za monitorowanie realizacji „Standardów ochrony małoletnich”, w tym polityki ochrony dzieci.

Wskaźniki realizacji standardu:

1. Polityka ochrony dzieci jest ustanowiona w gabinecie i zawarta w „Standardach ochrony małoletnich”.

Standard 2.

Linia Zdrowia monitoruje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.

1. W zasadach rekrutacji i zatrudniania pracowników w gabinecie przewidziany jest obowiązek składania przez pracownika oświadczenia o niekaralności za przestępstwa seksualne (rozdz. XXV k.k.) oraz przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego.

2. W przypadkach podejrzeń zagrożenia bezpieczeństwa lub krzywdzenia dziecka ze strony pracowników zawsze podejmowane są działania określone w polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem.

Wskaźniki realizacji standardu:

1. Oświadczenie kierownika gabinetu o złożeniu oświadczeń przez pracowników.

Standard 3.

Gabinet zapewnia swoim pracownikom edukację w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia.

1. Rozpoczynając pracę w gabinecie Linia Zdrowia, wszyscy pracownicy zapoznają się, co potwierdzają podpisem, z obowiązującą w gabinecie polityką ochrony dzieci przed krzywdzeniem oraz pozostałymi procedurami w ramach Standardów.

2. Wszyscy pracownicy są przeszkoleni w zakresie rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci i właściwego reagowania na nie. O formie szkolenia decyduje kierownik gabinetu (e-learning, szkolenie wewnętrzne, szkolenie zewnętrzne).

3. Specjaliści i terapeuci zatrudnieni w gabinecie mają wiedzę w zakresie metod i narzędzi edukacji dzieci nt. unikania zagrożeń przemocą.

4. Specjaliści i terapeuci zatrudnieni w gabinecie mają wiedzę w zakresie metod i narzędzi edukacji rodziców nt. wychowania dzieci bez przemocy oraz ochrony dzieci przed przemocą i wykorzystywaniem.

Standard 4.

1. Gabinet Linia Zdrowia oferuje dzieciom edukację w zakresie praw dziecka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem.

2. W gabinecie dostępne są materiały edukacyjne dla dzieci w zakresie: praw dziecka oraz ochrony przed przemocą.

Wskaźniki realizacji standardu:

1. W gabinecie, w miejscach dostępnych i widocznych dla dzieci, wywieszone są informacje nt. praw dziecka, zasad ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem.

3. Specjaliści dysponują materiałami edukacyjnymi dla dzieci (ulotki, broszury, książki).

Standard 5.

Gabinet Linia Zdrowia zapewnia dostępność do informacji na temat możliwości uzyskania pomocy w sytuacjach krzywdzenia dziecka lub zagrożenia dziecka przemocą czy wykorzystywaniem.

1. Pracownicy, terapeuci oraz rodzice mają łatwy dostęp do danych kontaktowych placówek i instytucji zajmujących się ochroną dzieci i zapewniających pomoc i opiekę w nagłych wypadkach.

2. Dzieci otrzymują informacje, do kogo i gdzie mogą się zwrócić o pomoc i radę w wypadku krzywdzenia, wykorzystywania. W szczególności powszechnie dostępna jest informacja o anonimowych telefonach zaufania dla dzieci.

Wskaźniki realizacji standardu:

1. Dostępność takich informacji w placówce oraz na fc oraz stronie internetowej gabinetu.

2. W miejscach dostępnych dla dzieci, wywieszone są informacje nt. numerów bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży, informacje, jak szukać pomocy w przypadku krzywdzenia.

Standard 6.

Linia Zdrowia monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami ochrony dzieci.

1. Przyjęte standardy i polityka ochrony dzieci przed przemocą są monitorowane i weryfikowane (oceniane) – przynajmniej raz na dwa lata.

2. Wyznaczone są osoby odpowiedzialne za monitoring i weryfikację standardów w gabinecie.

Wskaźniki realizacji standardu:

1. Co dwa lata opracowane jest sprawozdanie z oceny realizacji standardów ochrony małoletnich w gabinecie.

POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM PRZEZ DOROSŁYCH I ZAPEWNIENIA IM BEZPIECZEŃSTWA w Gabinecie Linia Zdrowia w Zielonce.

Preambuła

Zasadą obowiązującą pracowników Gabinetu Linia Zdrowia w Zielonce jest podejmowanie działań mających na celu ochronę godności dziecka i poszanowanie jego praw. Każdy pracownik zobowiązany jest dbać o prawidłowy rozwój dzieci i przestrzegać zarządzeń i procedur określonych w niniejszym dokumencie. Pracownik gabinetu, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji.

Rozdział I

Objaśnienie terminów.

1. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia.

2. Dzieckiem w świetle polskiego prawa jest każda istota ludzka od poczęcia aż do osiągnięcia pełnoletności (tj. do ukończenia 18. roku życia).

3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu (w tym rodzina zastępcza).

4. Inna osoba – osoba nie będąca pracownikiem ani opiekunem dziecka.

5. Wyrażenie zgody przez opiekuna dziecka rozumie się jako zgodę co najmniej jednego z opiekunów. W przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

6. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego, wpływającego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym:

   a. pracownika gabinetu,

   b. jego opiekunów.

Krzywdzeniem jest:

Przemoc fizyczna – celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.

Przemoc emocjonalna – powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać.

Przemoc seksualna – angażowanie dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.

Zaniedbywanie – niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnienie mu bezpieczeństwa, odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, brak nadzoru w czasie wolnym oraz odpowiedniej opieki podczas wypełniania obowiązku szkolnego.

7. Osoba odpowiedzialna za politykę ochrony dzieci – wyznaczony przez kierownika specjalista (pedagog lub psycholog), sprawujący nadzór nad realizacją polityki ochrony dzieci w gabinecie.

8. Dane osobowe dziecka – każda informacja umożliwiająca identyfikację dziecka.

Rozdział II

Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.

1. Pracownicy gabinetu posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.

2. Pracownicy znają i stosują ustalone w gabinecie zasady bezpiecznych relacji: personel – dziecko. Zasady przedstawione są szczegółowo w Rozdziale IV niniejszych Standardów.

3. Rekrutacja pracowników odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji personelu. Zasady przedstawione są szczegółowo w Rozdziale IV niniejszych Standardów.

Rozdział III

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka.

1. W przypadku zauważenia przez pracownika gabinetu, że dziecko jest krzywdzone, osoba ta ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji kierownikowi lub specjaliście (pedagog/psycholog).

2. W przypadku krzywdzenia dziecka na terenie gabinetu Linia Zdrowia przez pracownika gabinetu lub inną osobę:

a. Kierownik zapewnia dziecku bezpieczeństwo i odseparowuje je od osoby krzywdzącej.

b. Kierownik wzywa osobę, którą podejrzewa się o krzywdzenie, i informuje ją o podejrzeniu.

c. Kierownik, wraz z pedagogiem lub psychologiem, w celu wyjaśnienia prawdziwości faktów sporządza opis zaistniałej sytuacji oraz plan wsparcia dziecka:

d. Plan wsparcia dziecka powinien zawierać wskazania dotyczące:

 działań, jakie gabinet podejmuje na rzecz dziecka w celu zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji – policja, prokuratura;

 zdyscyplinowania krzywdzącego (forma zależy od tego, kim jest krzywdzący, czy pracownikiem, czy opiekunem dziecka uczęszczającego do placówki).

W przypadku pracownika konsekwencje wynikają z przepisów prawa i Kodeksu Pracy, do zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa policji włącznie.

e. Z przebiegu interwencji sporządza się Kartę Interwencji – Załącznik 2. Kartę załącza się do karty dziecka.

3. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez osobę nieletnią, czyli taką, która nie ukończyła 18. roku życia (przemoc rówieśnicza):

a. Pracownik gabinetu, który podejrzewa, że dziecko doświadcza ze strony innego dziecka przemocy fizycznej (np. popychanie, szturchanie), przemocy psychicznej (np. poniżanie, dyskryminacja, ośmieszanie, zastraszanie, wymuszanie) lub innych niepokojących zachowań (tj. krzyk, niestosowne komentarze, niszczenie cudzej własności, cyberprzemoc), ma obowiązek interweniować i powstrzymać zachowania agresywne.

b. Pracownik, który podejrzewa, że dziecko doświadcza ze strony innego dziecka powtarzających zachowań przemocowych, przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie sporządza notatkę służbową i przekazuje ją kierownikowi placówki.

c. Kierownik powiadamia policję, zgłaszając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.

4. Wszyscy pracownicy gabinetu i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Rozdział IV

Zasady bezpiecznych relacji personel – dziecko.

1. Personel placówki:

a. szanuje godność dziecka jako osoby: akceptuje go, uznaje jego prawa, rozwija samodzielność myślenia i refleksyjność oraz pozwala mu wyrażać własne poglądy,

b. pamięta, że pierwszymi i głównymi wychowawcami dzieci są rodzice lub opiekunowie prawni, szanuje ich prawa oraz wspomaga w procesie wychowania,

c. traktuje indywidualnie każde dziecko, starając się rozumieć jego potrzeby i wspomagać jego możliwości,

d. uczy zasad kultury osobistej oraz wpływa na kształtowanie postaw prorodzinnych dziecka,

e. uczy współdziałania i współżycia w grupie oraz poszanowania zasad szlachetnego współzawodnictwa.

2. Stosunek pracowników do dziecka cechuje: życzliwość, wyrozumiałość i cierpliwość, a jednocześnie stanowczość i konsekwencja w stosowaniu ustalonych kryteriów wymagań.

3. Pracowników obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość, bezinteresowność i szacunek w traktowaniu i ocenie każdego dziecka bez względu na okoliczności.

4. W komunikacji z dziećmi należy:

a. zachować cierpliwość i szacunek.

b. należy słuchać uważnie dzieci i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji.

c. nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.

d. nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.

e. podejmując decyzje dotyczące dziecka, należy je o tym poinformować.

f. należy szanować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, należy mu to jak najszybciej wyjaśnić.

g. nie wolno zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

h. jeśli pojawi się konieczność porozmawiania z dzieckiem na osobności, w szczególnych sytuacjach należy poprosić drugiego pracownika o obecność podczas takiej

rozmowy.

5. Kontakt fizyczny z dziećmi:

a. każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne.

b. istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu, jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie (np. holding) oraz jest to niezbędne w sytuacji, w której uczeń zagraża sobie lub innym (np. mocne przytrzymanie).

c. w sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka oraz udzielania pierwszej pomocy, należy unikać innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem.

d. zawsze należy być przygotowanym na wyjaśnienie swoich działań.

6. Kontakty poza godzinami pracy:

a. co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów terapeutycznych.

b. nie wolno kontaktować się z dziećmi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).

7. Bezpieczeństwo online

a. należy być świadomym cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania prywatnej aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy, ale także własnych działań w Internecie.

b. nie wolno nawiązywać kontaktów z dziećmi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.

c. nie wolno utrwalać przez pracownika oraz inne osoby wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych bez uzyskania zgody kierownika, rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.

d. w trakcie zajęć/terapii osobiste urządzenia elektroniczne powinny być wyłączone.

Rozdział V

Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników w Gabinecie Linia Zdrowia w Zielonce.

1. Rekrutacja pracowników odbywa się na podstawie oświadczenia o niekaralności – Załącznik 1 lub/i obowiązku weryfikacji kandydata do zatrudnienia w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualny.

Rozdział VI

Monitoring stosowania Standardów ochrony małoletnich.

1. Kierownik wyznacza osoby odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Standardów ochrony małoletnich.

2. Osoby, o których mowa w pkt 1, są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia polityki ochrony dzieci oraz za proponowanie zmian w Polityce.

3. Osoby, o których mowa w pkt 1, przeprowadzają wśród pracowników, raz na dwa lata, ankietę – Załącznik 3, badającą poziom realizacji Standardów oraz dokonują ich oceny.

4. Pracownicy mogą proponować zmiany w Standardach oraz wskazywać naruszenia polityki ochrony dzieci w placówce.

5. Osoby, o których mowa w pkt 1, sporządzają raport z monitoringu i oceny realizacji Standardów ochrony małoletnich, który następnie przekazują kierownikowi placówki.

6. Kierownik wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom gabinetu nowe brzmienie Standardów.

Rozdział VII

Szczegółowe zasady udostępniania personelowi, małoletnim i ich opiekunom polityki ochrony dzieci do jej zaznajomienia i stosowania.

1. Wszelkie dokumenty i procedury polityki ochrony dzieci związane z wprowadzeniem Standardów Ochrony Małoletnich są udostępniane personelowi, małoletnim i ich opiekunom na żądanie.

2. Dokumenty te, również w wersji skróconej, przeznaczonej dla dzieci. Można znaleźć na fc gabinetu Linia Zdrowia-Gabinet Terapii. Załączniki do Standardów Ochrony Małoletnich stanowią dokumentację i nie mogą być upowszechniane na stronie internetowej.

3. Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się z ww. dokumentacją po zawarciu umowy o pracę.

4. Rodzice/opiekunowie małoletnich zapoznawani są z ww. dokumentami zgłaszając dziecko i rejestrując je w gabinecie Linia Zdrowia.

5. Zapoznanie się z ww. dokumentami każda osoba potwierdza swoim podpisem.

Rozdział VIII

Przepisy końcowe.

1. Zgłoszenia w postaci notatki służbowej o zdarzeniach krzywdzenia dzieci przyjmuje kierownik gabinetu.

2. Powyższe zgłoszenia przechowywane są w dokumentacji pedagoga/psychologa.

3. Dokumentacja z interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia ucznia (kopia zgłoszenia krzywdzenia dziecka, notatki służbowe, opis zaistniałej sytuacji wraz z notatkami z rozmów, Karta Interwencji, plan wsparcia) przechowywane są w karcie dziecka.

4. „Standardy ochrony małoletnich” wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.

5. Ogłoszenie niniejszego dokumentu następuje w sposób dostępny dla pracowników placówki, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie w gabinecie, poprzez zamieszczenie na stronie internetowej oraz wywieszenie w widocznym miejscu w gabinecie, również w wersji skróconej, przeznaczonej dla dzieci.