Nauka prawidłowego oddychania

W swojej praktyce nauczyciela – logopedy zauważyłam, że grono dzieci oddycha w sposób nieprawidłowy. W tej krótkiej, ale mam nadzieję treściwej notatce, chciałabym w obrazowy sposób opisać prawidłowy sposób oddychania oraz konsekwencje nieprawidłowych nawyków oddechowych.

Prawidłowy sposób oddychania to oddychanie żebrowo – brzuszno – przeponowe. Nabierając powietrza przez nos, klatka piersiowa i ramiona nie unoszą się, natomiast żebra rozsuwają się, obniża się przepona, a brzuch rośnie. (zdj. ,,Zostań mistrzem wymowy z Lwem Leonem”, K.Kolos, M. Piątek – Sawicka)

Przykładowe ćwiczenie prawidłowego sposobu oddychania.

Dziecko leży na dywanie. Na brzuchu kładzie swoją ulubioną przytulankę. Jego zadaniem jest wziąć wdech nosem – wydech buzią, tak aby miś unosił się i opadał. Możemy położyć rękę na klatce piersiowej dziecka/ ramionach, lekko przytrzymując te części ciała, tak by nie unosiły się, nie poruszały się.

Nieprawidłowy sposób oddychania to oddychania szczytowe / obojczykowo – żebrowe.
Dziecko podczas wdechu unosi klatkę piersiową i/lub ramiona. (zdj. ,,Zostań mistrzem wymowy z Lwem Leonem”, K.Kolos, M. Piątek – Sawicka)

Patologiczną formą oddychania jest również ciągłe oddychanie torem ustnym!

Taki sposób oddychania ma swoje konsekwencje:

• niedostateczne dotlenienie układu nerwowego (zaburzenia koncentracji uwagi, męczliwość),
• zaburzenia gospodarowania powietrzem (krótka faza wdechowa i wydechowa, dziecko podczas swojej wypowiedzi często przerywa ją – niezgodnie z pauzą logiczną, by nabrać dodatkowego powietrza, mówi szybko),
• powstanie i utrwalanie wad wymowy (np. seplenienie międzyzębowe),
• infekcje górnych dróg oddechowych (brak oczyszczania i ocieplania powietrza),
• kształtowanie się wad postawy (hiperlordoza odcinka lędźwiowego i szyjnego),
• hipotomia mięśnia okrężnego warg, niewydolność warg, wiotkość mięśni policzkowych (trudności ze sprawnym jedzeniem, utrudnione dmuchanie, wydmuchiwanie nosa),
• obniżone napięcie i wiotkość mięśni żwaczy (trudności z żuciem).

Przyczyny nieprawidłowego oddychania:

• alergie,
• przerost migdałka gardłowego,
• przerost migdałków podniebiennych,
• osłabione napięcie warg (wrodzone bądź nabyte w wyniku np. zgryzu otwartego; spowodowane nawykowym i przedłużającym się ssaniem smoczka i/lub palca).

Angelika Bartnik – logopeda