Coaching jako narzędzie dla zmagania się z generacją pokolenia Y

Co to jest pokolenie Y? Tak naukowcy i badacze społeczni określają pokolenie osób, które urodziły się w Polsce po 1978 roku i dorastały otoczone dobrodziejstwami nowych technologii. Dlaczego w ogóle zaproponowano takie wyróżnienie i nadanie specjalnej nazwy temu pokoleniu?

Ponieważ coraz wyraźniej można zauważyć różnice w podejściu do życia zawodowego i prywatnego oraz kierowanie się innymi wartościami u osób z tego pokolenia oraz wynikające z tego problemy na rynku pracy. Wynika to z zupełnie innych warunków w jakich generacja Y dorastała:

• stały dostęp do nowych technologii,
• wyższy standard życia, konsumpcjonizm,
• różnorodność możliwości wyboru edukacji i ścieżki zawodowej (większa liczba szkół i uniwersytetów, wiele specjalizacji),
• większa mobilność i otwartość na inne kultury – podróżowanie, dostęp do informacji ze świata poprzez Internet, kontakt z ludźmi z całego świata,
• szybsze tempo życia – nastawienie na bycie elastycznym, częste zmiany: miejsca zamieszkania, pracy, brak stabilności,
• nowe podejście do życia, nastawienie na samorealizację, promowanie indywidualizmu i dążenia do ciągłego podnoszenia kwalifikacji, ciągłego rozwoju

Problem jaki obecnie się pojawia na rynku pracy, to jak efektywnie zarządzać nowym pokoleniem? Ponieważ spora część osób z tego pokolenia jest obecnie na początku swojej kariery zawodowej, obecni pracodawcy mają problem z dopasowaniem swoich nawyków związanych ze stylem zarządzania do młodych pracowników. Okazuje się, że styl zarządzania, który jak dotąd stosowali: najczęściej dyrektywny i mocno zhierarchizowany, już się nie nadaje. Młody pracownik jest pewny siebie, wie na co go stać i wymaga od pracodawcy odpowiedniego docenienia jego umiejętności oraz wykonania tego we właściwy sposób. Podczas gdy pracodawcy często wydaje się, że wystarczy przydzielić zadania, wyjaśnić jak je wykonać, i udzielać reprymendy, jeśli te zadania nie są zrealizowane. Według E. Brzezińskiej i A. Paszkowskiej-Rogacz, kiedyś wystarczało aby pracodawca skutecznie kontrolował pracę swoich podwładnych, ponieważ miał wystarczający autorytet wynikający z jego wiedzy i stanowiska. Tak było w latach 70ych i 80ych. Nieco później, w latach 90ych, z nastaniem kapitalizmu i wzrostem liczby możliwości znalezienia zatrudnienia, pracownicy bez większych problemów mogli zmienić pracodawcę. Zaczęto więc zwracać uwagę na poprawę atmosfery w środowisku pracy. Obecnie to również nie wystarcza. Pracownik pokolenia Y znacznie się różni od pracownika poprzednich pokoleń:

„Postawa pracowników pokolenia Y jest zupełnie odmienna. Mówi się o nich, że są młodzi, sprytni i zuchwali. Uważają, że nie muszą się uczyć, zadawać pytań, uzupełniać kwalifikacji. Po prostu mogą się włączyć w każdej chwili w „grę”, która nazywa się praca. Nie podporządkowują się standardom. Uważają, że mogą zmienić zastany porządek w pracy w jeden dzień. Brak im cierpliwości, pokory i szacunku dla hierarchii służbowej? Fragment książki: E. Brzezińska, A. Paszkowska-Rogacz, Człowiek w firmie, bez obaw i z ochotą, Difin, Warszawa 2009

Powyższa ocena jest dość surowa. Natomiast istnieje sposób, aby skutecznie zarządzać nowym pokoleniem, bez wchodzenia w konflikty i prowokowania sytuacji stresowych. Skutecznym narzędziem zarządzania młodymi pracownikami jest bardzo popularny i ostatnio modny coaching.

Aby lepiej zrozumieć dlaczego właśnie coaching jest odpowiednim narzędziem zarządzania dla pokolenia Y, poniżej przedstawię jakie wymagania ma obecnie młody pracownik wobec pracodawcy:

• dobry wizerunek pracodawcy,
• wiele możliwości rozwoju (szkolenia, podnoszenie kwalifikacji),
• wpływ na kształt firmy,
• swoboda w działaniu,
• jasno określona ścieżka kariery i powiązany z tym jasny system wynagrodzeń,
• relacja partnerska pomiędzy przełożonym i współpracownikiem,
• zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym,
• częsta i obiektywna ocena pracy,
• dynamizm i różnorodność,
• szacunek wobec osoby i czasu.

Czym natomiast jest coaching: Coaching jest procesem, którego celem jest wzmocnienie Uczestnika oraz wspieranie Go w samodzielnym dokonywaniu zamierzonej zmiany. To, co należy zmieniać, powinien odkryć sam Uczestnik coachingu, opierając się na własnych, przemyśleniach, wnioskach i zasobach. Istnieje kilka odmian i rodzajów coachingu, ten o którym mowa w tym artykule to tzw.: coaching biznesowy, czyli wykorzystywany w miejscu pracy.

Przechodząc do sedna sprawy, dlaczego coaching jest odpowiednim narzędziem dla zarządzania pokoleniem Y:

• oparty na partnerstwie, a nie dyrektywności,
• motywuje do nauki i rozwoju, a nie zmusza do niej,
• jego założeniem jest szacunek wobec drugiej osoby i poszanowanie wartości,
• jego głównym efektem jest rozwój pracownika,
• skupia uwagę pracownika na osiąganiu celów,
• dostarcza bieżących informacji zwrotnych,
• pracownik świadomie uczestniczy w procesie dokonywania zmian.

Oto dlaczego coaching staje się coraz popularniejszy w miejscach pracy. Młodym pracownikom o wiele bardziej odpowiada taki styl zarządzania, zgodny z ich oczekiwaniami oraz dopasowany do wartości, którymi się kierują na co dzień. Dlatego warto się zastanowić, czy obecny styl zarządzania w Twojej firmie posiada cechy coachingu?

oprac. Katarzyna Paczyńska psycholog

Źródła:

E. Brzezińska, A. Paszkowska-Rogacz, Człowiek w firmie, bez obaw i z ochotą, Difin, Warszawa 2009