W dobie komputerów, telewizorów i przeróżnych gier, bardzo ważne jest aby spędzając czas z dzieckiem zwrócić uwagę na to by wybierać zabawy wspomagające rozwój przedszkolaka. Nasz umysł podobnie jak ciało, potrzebuje stałych ćwiczeń, aby lepiej pracować i doskonalić swoje umiejętności. Poniżej podam kilkanaście propozycji zabaw z dzieckiem, dzięki którym możesz ćwiczyć swoją koncentrację, spostrzegawczość, samodzielność, umiejętność podejmowania decyzji oraz rozpoznawanie emocji.
- Chowany z latarką – Schowaj w pokoju dziecka jakąś zabawkę, tak aby była w miarę na widoku, ale nie rzucała się od razu w oczy po wejściu do pomieszczenia i zgaś światło ( W pokoju musi być ciemno). Daj dziecku latarkę i zaproś do pokoju, poinformuj jakiej zabawki szuka. Dzieci uwielbiają tą zabawę, jest to także dobry sposób aby przekonać dziecko do ciemności. Trenuje ona umiejętność przeszukiwania pola percepcyjnego a tym samym bardzo ćwiczy uwagę naszej pociechy.
- Teatrzyk – Teatrzyk domowy to rewelacyjna alternatywa dla telewizora, wystarczy odrobina chęci i wyobraźni 🙂 Możliwości są na prawdę nieograniczone, można zrobić teatrzyk kukiełkowy, pluszakowy, czy samemu wejść w rolę aktorów i się przebrać. Scenę można zrobić z kartonu wycinając dwa otwory dla kukiełek czy pluszaków, można także schować się za stołem przykrytym kocem. Najlepiej rekwizyty wykonywać z dzieckiem to zawsze dodatkowa atrakcja i możliwość do poćwiczenia prac manualnych. Kukiełki można zrobić samemu nawet z drewnianych łyżek, jeśli sami chcemy być aktorami, wystarczy się odpowiednio przebrać i zabawa gotowa 🙂 Na początek można przedstawić jakąś znaną bajkę, później jak lody zostaną przełamane zachęcam do improwizacji 🙂 Zrób przedstawienie dla dziecka, po czym zachęć je aby sam wszedł w rolę animatora kukiełek czy w rolę aktora i coś przedstawił. Dziecko będąc obserwatorem kształtuje swoją wrażliwość estetyczną oraz wzbudza swoje zainteresowanie światem oraz sztuką, jako aktor natomiast rozwija swoją wyobraźnię, uczy improwizacji i umiejętności przekazywania swoich myśli.
- Przynieś drugą parę – Zabawa do której potrzebujesz gry memo, bądź kilkunastu par obrazków. Należy rozłożyć na stoliku po jednym obrazku z każdej pary, następnie wziąć ze sobą resztę obrazków i stanąć w większej odległości od stolika. Pokaż dziecku na sekundę jeden obrazek, jego zadaniem jest odnalezienie drugiej pary ze stolika i oddanie tobie. To świetna zabawa na ćwiczenie pamięci, jest lubiana bardzo przez dzieci ponieważ przy okazji może się poruszać i pobiegać.
- Znajdź różnicę – Zabawa stara jak świat, ale bardzo dobra na ćwiczenie koncentracji i oczywiście spostrzegawczości. Wydrukuj swojemu dziecku 2 obrazki różniące się od siebie, drobnymi szczegółami, jego zadaniem jest odnaleźć różnice.
- Czego tu nie ma – Zabawa na pamięć. Rozłóż na stoliku kilka małych przedmiotów, bądź obrazków przedstawiających konkretny przedmiot, pozwól dziecku przyjrzeć się, a następnie poproś dziecko o zamknięcie oczu i zabierz jakiś przedmiot. Zadaniem dziecka jest powiedzieć, czego brakuje. Później dla utrudnienia, możesz zwiększać ilość przedmiotów, zabierać więcej niż jeden, zmieniać kolejność przedmiotów zostawionych itp.
- Kalambury – kolejna zabawa za czasów mojego dzieciństwa, szlifująca kreatywność dziecka, a przy tym dająca wiele radości. Jeśli jesteś tylko z dzieckiem, sami możecie wymyślać to co chcecie pokazać, dla ułatwienia umówcie się na pewne dziedziny: czynności, zawody czy bajki.
- Farbami inaczej – Nie można zapominać o ćwiczeniu ręki, malowanie farbami to świetne ćwiczenia na małą motorykę dzieci, dodatkowo rozwija zarówno wyobraźnię dziecka jak i kreatywność. Można malować pędzelkiem po kartkach, a także bardziej urozmaicić zabawę i puścić wodzę fantazji. Poświęć swoje stare prześcieradło i rozłóż na podłodze, jak masz możliwość zakup farby do malowania palcami i pozwól dziecku na odbijanie swoich rączej, stópek, malowanie paluszkami, nieograniczony kartką a4 może cię zaskoczyć.
- Tablica samodzielności – Zachęcam do zrobienia samemu, tablicy ułatwiającej naukę samodzielnego ubierania się przez dzieci. Przygotuj stare ubrania, z których możesz wyciąć np. zamki zapinane na zatrzaski, zapięcia od koszuli na guziki, działające zapięcia na suwak, stary but na sznurowadła itp. Taka tablica to świetny sposób, aby dziecko poćwiczyło paluszki i podszkoliło się w samoobsłudze, która również jest bardzo istotna w prawidłowym rozwoju dziecka.
- Co tu nie pasuje/ co jeszcze tu pasuje – rozłóż kilka rzędów zabawek z danej grupy zabawek plus jedno z innej grupy np. rozłóż na stole 5 samochodzików plus figurkę lwa; figurki zwierząt plus klocek; warzywa plus owoc itp. zadaniem dziecka jest wskazać przedmiot nie pasujący do reszty grupy. Można jeszcze podać dziecku pudełko pełne przeróżnych zabawek i zapytać co z tych przedmiotów dodałby do szeregu, „co tu jeszcze pasuje”. Zabawa ta kształtuje umiejętność analizy wzrokowej, a także uczy dziecko samodzielnie podejmować decyzje, co w konsekwencji prowadzi do nabierania pewności siebie w samodzielnym działaniu.
- Układanie zabawek według wzorca – Ułóż wzór z kilku klocków ( dobierz takie klocki, aby dziecko miało identyczne klocki i taką samą ich ilość do odwzorowania), zadaniem dziecka jest ułożyć dokładnie to samo co ty. Jak będzie to już dla niego za proste proponuję utrudniać za pomocą różnych kształtów i kolorów oraz większą ilością klocków. Jest to idealne ćwiczenie na lewą półkulę, ćwiczy koncentracje, spostrzegawczość, uczy umiejętności dostrzegania relacji między elementami i ich analizy.
- Historyjka – przeczytaj dziecku krótką historię i uprzedź, że jego zadaniem będzie odpowiedzieć na kilka pytań. Przykładowo: Dzieci zbudowały zamek z piasku, zrobiły mu dwie bramy, trzy wieże, na jednej z nich powiewała chorągiew. Był piękny słoneczny dzień. Dzieci śmiały się, bawiły foremkami, lepiły kule z piasku. Aż mama zawołała ich na obiad. Po południu, gdy Tomek wrócił do piaskownicy zobaczył, że połowa zamku jest zburzona. Bardzo się tym zmartwił i postanowił szybko odbudować zamek. Pytania:
– Ile zbudowano wieży?
– Z czego zbudowano zamek?
– Ile było chorągiewek?
– Kto pierwszy zauważył, że zamek został zburzony?
– Dlaczego mama zawołała dzieci?
Dobre ćwiczenie na koncentrację i pamięć.
- Zgadywanki – Przygotuj sobie wierszyki lub opis jakiegoś zwierzęcia, przedmiotu, osób, tak aby dziecko zgadło co masz na myśli, np. Latem w szafie gdzieś się kryje pośród ciepłej twej odzieży, żeby zimą twoją szyję opatulić jak należy – SZALIK. Bardzo dobrze rozwija umiejętność logicznego rozumowania.
- Kot w worku – Wsadź do torby kilka różnych przedmiotów, jak np. łyżkę, klucze, monetę, szczoteczkę do zębów itp. zadaniem dziecka jest wsadzić rękę i tylko za pomocą zmysłu dotyku poznać przedmiot i zgadnąć czym jest.
- Poznajemy emocje – Umiejętność rozpoznawania emocji jest bardzo ważna w życiu dziecka, ponieważ jest jedyną drogą do ich zrozumienia. Wydrukuj 6 twarzy przedstawiających 6 emocji podstawowych: radość, smutek, strach, złość, zdziwienie, wstręt. Zapytaj się swojego dziecka jakie emocje są tu przedstawione. Pokazuj po kolei, daj możliwość zastanowienia się, zatrzymajcie się przy każdej emocji i porozmawiajcie o niej, zapytaj co się mogło wydarzyć że dana osoba jest radosna/ smutna itp.; kiedy twoje dziecko jest radosne/ smutne itp.
- Narysuj emocje – Wydrukuj kontury twarzy tak, aby nie było oczu, nosa itp. Zadaniem dziecka jest narysować poszczególne emocje radość, smutek, strach, wstręt, złość i zaskoczenie.
- Obserwator – Poproś swoje dziecko aby rozejrzało się dokładnie po pokoju, następnie niech się odwróci bądź zamknie oczy. Jego zadaniem jest odpowiadać na twoje pytania, co znajduje się za jego plecami, jakiego koloru jest lampka, co leży na półce itp.
Wymienione ćwiczenia to prosty przepis na naukę przez zabawę, ale przede wszystkim świetna okazja do wspólnie spędzonego czasu z dzieckiem. Mam nadzieję, że teraz już nie będzie problemu aby znaleźć odpowiednie zabawy wspomagające rozwój przedszkolaka.
Marta Marszałek- Psycholog
29 stycznia 2018